Petit lady (بانوی کوچک)
همه ی خانم ها حتّی اگر بچهدار نشده باشند یا با روش سزارین، فرزندِ خود را به دنیا آوردهاند، با بالا رفتن سن، دچار تغییراتی در دستگاه تناسلی داخلی و خارجی می شوند. طبیعتاً این تغییرات در کسانی که بارداری و زایمان طبیعی داشتهاند، شدیدتر خواهد بود. این فرآیند ناشی از تغییرات طبیعی پوست و مخاط به دلیل پیری، شلشدگی و افتادگی عضلات ناحیه لگنی، ژنتیک، زایمان و آسیبهای ناشی از آن است.
به همین دلیل بسیاری از بانوان، علایمی مانند خشکی، خارش، سوزش، درد هنگام نزدیکی، عفونتهای مکرر، بیاختیاری ادراری و عدم رضایت جنسی را تجربه میکنند.
در گذشته، درمان مشکلات فوقالذکر تنها با جراحی میسر بود امّا با پیشرفت تکنولوژیهای لیزر درمانی، بسیاری از این مشکلات با روشهای غیرجراحی، سرپایی، بدون درد و عارضه و در زمانی بسیار کوتاه قابل حل است.
یکی از بهترین انواع لیزرها برای این منظور، لیزر اربیوم یاگ (Er:YAG) با طول موج 2940 نانومتر است که در ادامهی مقاله به خصوصیات و مزایای این روش اشاره خواهیم کرد:
نکتهی قابل توجه در آن است که لیزر (petit lady) با روش جراحی واژینوپلاستی لیزری که با کمک لیزر دایود یا CO2 انجام میشود، متفاوت است.
به کمک لیزر اربیوم یاگ، میتوان طیف وسیعی از مشکلات دستگاه تناسلی بانوان را که ناشی از افزایش سن است، درمان کرد.
نتایج درمان با petit lady بهشرح زیر است:
- تنگ و سفت شدن واژن و بهبود احساس رضایت جنسی.
- جوانسازی مخاط واژن.
- طبیعی شدن ترشحات واژن.
- کمک به درمان بیاختیاری ادراری خفیف (هنگام عطسه، سرفه، خنده و ...).
- بهبود تغییرات واژن ناشی از زایمان طبیعی.
مکانیسم اثر لیزر اربیوم یاگ:
طول موج 2940 نانومتر لیزر اربیوم یاگ بهخوبی جذب آب بافت میشود.
از آنجا که مخاط واژن بیش از 80% از آب تشکیل شده است؛ انرژیِ لیزر را به خود جذب کرده و در کنار یک اثر گرمایی کنترل شده، سبب ایجاد یک سایش (ablation) مخاط و دلمه شدن (coagulation) سطحی آن میشود.
اپیتلیوم(لایه سطحی) مخاط واژن بهسرعت شروع به ترمیم میکند و در لایههای عمقیتر کلاژنسازی تحریک میشود.
دستگاه دارای دو هندپیس 360 درجه و 90 درجه است.
هندپیس 360 درجه برای جوانسازی و سفت شدن دیوارهی واژن و هندپیس 90 درجه برای درمان بیاختیاری ادرار به کار میرود.
هندپیس 360 درجه نور لیزر را به دور تا دور دیوارهی واژن و نوع 90 درجه فقط به دیوارهی قدامی آن میتاباند.
مزایای درمان با petit lady:
- سرپایی و بدون دوره نقاهت.
- بدون درد و عوارض جانبی.
- سرعت بالا (هر جلسه حدود نیم ساعت).
- امکان بازگشت به فعالیتهای روزانه در همان روز.
- تأیید شده توسط FDA آمریکا.
تغییرات بافتشناسی در مخاط واژن، حتّی یکماه پس از شروع درمان نیز قابل مشاهده است.
جوانسازی بخش خارجی دستگاه تناسلی:
به کمک هندپیس فرکشنال دستگاه، بخشهای خارجی نیز لیزر میشود و نتایج این لیزر با روشن شدن، رفع تیرگی، رفع چروکیدگی و سفت شدن بافت، قابل مشاهده است.
آمادگیهای لازم قبل از درمان:
قبل از درمان، ابتدا ویزیت و معاینه توسط متخصص زنان انجام میشود تا با توجه به مشکلات موجود و شدّت آن مشخص شود آیا خانم، کاندید مناسبی برای انجام این درمان هست یا خیر؟
در صورت وجود عفونت، ابتدا درمان لازم و در صورت لزوم تست پاپ اسمیر انجام میشود . در صورت شک به بارداری جهت رد آن آزمایش خون انجام می شود.
بهترین زمان انجام لیزر 6-5 روز بعد از پایان دورهی قاعدگی است. بهتر است از 24 ساعت قبل تا شش روز پس از لیزر نزدیکی انجام نشود.
پرسشهای متداول
- آیا کسی که IUD دارد، میتواند از این درمان استفاده کند؟
بله. چون محل اثر لیزر فقط در محدودهی واژن است و روی رحم هیچ تأثیری ندارد.
- آیا درمان با درد همراه است؟
هنگام لیزر واژن، دردی حس نمیکنید ولی احساس گرم شدن را در ناحیه خواهید داشت. اگر هنگام درمان، درد احساس کردید، با تنظیم مجدد پارامترهای دستگاه، درد برطرف خواهد شد. برای لیزر بخش خارجی دستگاه تناسلی نیم ساعت قبل، از کرم بیحسی استفاده خواهد شد.
- چند دوره درمان و با چه فواصلی باید انجام شود؟
بهطور میانگین سه جلسه درمان با فواصل یکماه انجام میشود. نتایج درمان از یک ماه پس از اولین جلسه شروع میشود ولی اوج اثر آن بین 6-3 ماه است. بسته به نظر پزشک معالج، پس از شش ماه تا یکسال میتوان جلسات نگهدارنده را انجام داد.
- چه افرادی کاندید مناسب این درمان هستند؟
بهترین نتیجه درمان را افرادی خواهند داشت که آتروفی (تحلیل) خفیف تا متوسط مخاط واژینال یا بیاختیاری ادراری خفیف (با عطسه و سرفه) دارند. در موارد شدید، لیزر مؤثر نخواهد بود و همچنان روش جراحی انتخاب اول است. امّا پس از جراحی، بهعنوان نگهدارنده میتوان از لیزر استفاده کرد.
- آیا لیزر petit lady ممکن است سبب ایجاد سرطان شود؟
خیر، این لیزر بههیچوجه سبب ایجاد یا تحریک سرطان نمیشود.
- اگر چنانچه خانمی بهصورت نهفته، در دستگاه تناسلی دچار سرطان باشد، آیا انجام این لیزر خطرناک خواهد بود؟
در صورت وجود سرطان بدون علامت و تشخیص داده نشده، اگر لیزر صورت گیرد سبب تشدید بیماری نخواهد شد ولی در موارد ثابت شده سرطان، این لیزر انجام نمیشود.
با انجام این درمان علاوه بر رفع مشکلات جسمی و جنسی بانوان؛ احساس رضایت و اعتماد به نفس آنان افزایش مییابد.
به یاد داشته باشیم، بانوی شاد و سالم، رکن یک خانوادهی سالم است و خانوادهی سالم زیربنای اجتماعی سالم و پویا.
دکتر الهام شاه حسینی
پزشک عمومی